- Wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich i Prokuratora Generalnego o wniesienie kasacji lub skargi nadzwyczajnej -
Czym jest kasacja?
Kasacja to nadzwyczajny środek zaskarżenia od prawomocnych wyroków sądów odwoławczych – czyli sądów drugiej instancji – kończących dane postępowanie. Kasacja służy także od prawomocnych postanowień sądów odwoławczych o umorzeniu postępowania i zastosowaniu środka zabezpieczającego w postaci elektronicznej kontroli miejsca pobytu, terapii, terapii uzależnień lub pobytu w zakładzie psychiatrycznym.
Kasacja przysługuje wyłącznie w przypadku wystąpienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej – dla przykładu, przyczyna taka wystąpi jeśli czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia, sprawę rozpoznano podczas nieobecności oskarżonego, którego obecność była obowiązkowa bądź nastąpiło przedawnienie karalności – lub w przypadku innego rażącego naruszenia prawa, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na treść orzeczenia.
Co ważne, kasacja nie może być wniesiona wyłącznie z powodu niewspółmierności kary – chyba, że kasację taką wniesie Prokurator Generalny w sprawie o zbrodnię.
Kto może wnieść kasację od wyroku?
Kasację na korzyść oskarżonego można wnieść wyłącznie, jeśli doszło do skazania oskarżonego za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.
Kasację na niekorzyść wnieść można zaś wyłącznie w przypadku uniewinnienia oskarżonego albo umorzenia postępowania.
Powyższe ograniczenia nie będą mieć jednak zastosowania, jeśli w sprawie wystąpiło uchybienie w postaci bezwzględnej przyczyny odwoławczej albo kiedy kasację składa Prokurator Generalny bądź Rzecznik Praw Obywatelskich, którzy to uprawnieni są do wniesienia kasacji od każdego prawomocnego orzeczenia sądu kończącego postępowanie, w nieograniczonym czasie.
Czym jest skarga nadzwyczajna?
Skarga nadzwyczajna to wyjątkowy środek zaskarżenia przysługujący od prawomocnych orzeczeń sądu kończących postępowanie w sprawie, w przypadku, gdy wystąpi konieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej.
Kiedy można złożyć skargę nadzwyczajną?
Skarga nadzwyczajna może zostać złożona, jeśli wydane orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji lub orzeczenie to w sposób rażący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, bądź zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego – gdy nie zachodzi możliwość uchylenia lub zmiany orzeczenia w drodze innego rodzaju nadzwyczajnych środków zaskarżenia.
Skargę nadzwyczajną można złożyć wyłącznie w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skargowe – środek ten jest niedopuszczalny w sprawach o wykroczenia i wykroczenia skarbowe.
Kto może wnieść skargę nadzwyczajną?
Skargi nadzwyczajnej nie może wnieść strona postępowania – uprawnienie to przysługuje wyłącznie wskazanym w ustawie instytucjom, w tym m.in. Rzecznikowi Praw Obywatelskich oraz Prokuratorowi Generalnemu.
Skargę nadzwyczajną wnosi się w terminie 5 lat od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna – w terminie roku od dnia ich rozpoznania.
Istotnym jest, że skargi tej nie można uwzględnić na niekorzyść oskarżonego, jeśli została wniesiona po upływie roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna – po upływie 6 miesięcy od dnia jej rozpoznania.
Co ważne – skargi nadzwyczajnej nie można oprzeć na zarzutach, które były przedmiotem rozpoznawania kasacji przyjętej do rozpoznania przez Sąd Najwyższy. Dlatego tak ważnym jest, aby kasacja złożona w sprawie karnej była sporządzona w rzetelny i właściwy sposób, gdyż nieprawidłowości w niej zawarte mogą mieć istotny wpływ także na późniejsze złożenie w sprawie skargi nadzwyczajnej.
Jak zainicjować złożenie kasacji lub skargi nadzwyczajnej przez Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego?
W celu zwrócenia uwagi Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego na potrzebę złożenia nadzwyczajnego środka zaskarżenia w danej sprawie, należy wystosować w tym zakresie prośbę, w której to zawrzeć należy podstawy swojego wniosku, przedstawić przesłanki stojące za złożeniem przedmiotowego środka zaskarżenia w konkretnej sprawie, dołączyć dokumentację zawierającą zapadłe w sprawie orzeczenia i w miarę możliwości – załączyć na poparcie swojego stanowiska jak najwięcej dowodów.
Wniosek taki nie posiada przewidzianej przepisami formy, należy jednak pamiętać, że składany jest on w sytuacjach wyjątkowych, w większości przypadków kiedy strona nie posiada już żadnych innych prawnych możliwości wzruszenia niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia.
W takich przypadkach działanie Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego stanowi jedyną możliwość zmiany danej sytuacji prawnej. W związku z tym, wniosek kierowany do wskazanych instytucji powinien być sporządzony w możliwie jak najdokładniejszy i poprawny sposób, zawierając przy tym wszelkie elementy, które to mogą wpłynąć na postrzeganie sprawy przez Rzecznika Spraw Obywatelskich bądź Prokuratora Generalnego, a tym samym przesądzić o złożeniu środka zaskarżenia w danej sprawie.
Kiedy można złożyć wniosek o złożenie kasacji lub skargi nadzwyczajnej przez Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego?
Wniosek o złożenie kasacji nie jest ograniczony czasowo – z uwagi na szeroką kompetencję Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Prokuratora Generalnego, złożenie kasacji na korzyść oskarżonego lub obwinionego możliwe jest w każdym czasie. Należy jednak pamiętać, że wraz ze złożeniem kasacji, możliwe jest złożenie wniosku o wstrzymanie wykonania wyroku, który w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności może mieć istotne znaczenie – z tego też względu warto zdecydować się na złożenie powyższego wniosku w możliwie jak najszybszym terminie.
Co ważne, wniesienie skargi nadzwyczajnej obwarowane jest konkretnym terminem wynoszącym 5 lat od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna – w terminie roku od dnia ich rozpoznania.
Należy mieć także na uwadze, że termin ten nie ulega przywróceniu i przekroczenie go ostatecznie pozbawia stronę możliwości skorzystania z tego właśnie środka zaskarżenia. Pamiętać trzeba, że rozpatrzenie przez Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego wniosku o zastosowanie skargi nadzwyczajnej, a w przypadku jego uwzględnienia – sporządzenie skargi, może skutkować długotrwałym okresem oczekiwania, w którym to sytuacja strony pozostaje niezmienna, a co może zaś powodować dolegliwości, których uniknięto by kierując wniosek w odpowiednim czasie.
W odniesieniu do skargi nadzwyczajnej, również możliwym jest, aby w jej treści zawrzeć wniosek o wstrzymanie wykonania wyroku, a co za tym idzie – wniesienie środka zaskarżenia w odpowiednim czasie pozwolić może na szybsze ustabilizowanie swojej sytuacji.
Jako Kancelaria posiadamy bogate doświadczenie w występowaniu z wnioskiem do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego w przedmiocie złożenia kasacji bądź skargi nadzwyczajnej. Oferujemy analizę sprawy w zakresie wystąpienia przesłanek do złożenia kasacji oraz skargi nadzwyczajnej, gwarantujemy sporządzenie wniosku z odpowiednią dokładnością i rzetelnością, wynikającą z wielu lat doświadczenia w podobnych sprawach. Dokładamy wszelkich starań, aby nasz Klient na etapie postępowania kasacyjnego lub w przedmiocie skargi nadzwyczajnej odpowiadał z wolnej stopy, a także zapewniamy pomoc i reprezentację Klienta na etapie całego postępowania.
Usługi kancelarii Kopeć & Zaborowski w zakresie sporządzania wniosków do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego o wniesienie kasacji lub skargi nadzwyczajnej obejmują:
- analizę, czy spełnione zostały warunki wystąpienia z kasacją lub skargą nadzwyczajną;
- przygotowanie wniosku do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego w przedmiocie złożenia kasacji lub skargi nadzwyczajnej;
- monitorowanie i kontaktowanie się z Rzecznikiem Praw Obywatelskich lub Prokuratorem Generalnym w zakresie rozpatrzenia wniosku o złożenie kasacji lub skargi nadzwyczajnej;
- reprezentację Klienta przed Sądem Najwyższym na wszystkich etapach postępowania kasacyjnego lub w przedmiocie skargi nadzwyczajnej.
Masz problem? Potrzebujesz wsparcia przy sporządzeniu wniosku do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego o wniesienie kasacji lub skargi nadzwyczajnej? Nie zwlekaj!
Skontaktuj się z nami!
FAQ - Najczęściej zadawane pytania
Czym jest kasacja w postępowaniu karnym i kiedy można ją wnieść?
Kasacja jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia prawomocnego wyroku sądu odwoławczego. Kasację wnosi się do Sądu Najwyższego w celu kontroli zgodności orzeczenia z prawem, skupiając się na rażących naruszeniach przepisów proceduralnych lub materialnych, które mogły mieć wpływ na wyrok. Kasację można wnieść w terminie 30 dni od doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Aby wnieść kasację, w terminie 7 dni po wyroku należy złożyć wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego.
Kto może złożyć wniosek o wniesienie kasacji?
Kasację mogą wnosić strony postępowania – oskarżony lub jego obrońca oraz oskarżyciel posiłkowy. Ponadto kasację na podstawie szczególnych uprawnień może wnieść Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka oraz Naczelny Prokurator Wojskowy w sprawach wojskowych. Kasacja wymaga sporządzenia i podpisania przez adwokata lub radcę prawnego (tzw. przymus adwokacko-radcowski).
Jakie warunki musi spełnić wniosek o kasację?
Wniosek musi być złożony w określonym terminie – 30 dni od doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem. Musi zawierać wskazanie podstaw prawnych kasacji, czyli konkretnych rażących naruszeń prawa, które sąd powinien rozpoznać. Należy dołączyć odpis prawomocnego orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Wniosek musi spełniać wymogi formalne pisma procesowego.
Co to jest skarga nadzwyczajna?
Skarga nadzwyczajna to środek służący do ponownego zbadania prawomocnego orzeczenia wydanego przez sąd powszechny, apelacyjny lub wojskowy, niezależnie od upływu terminów innych środków odwoławczych. Skargę nadzwyczajną mogą złożyć specjalnie uprawnione organy, takie jak Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka. Służy ona eliminacji rażących błędów wymiaru sprawiedliwości, które nie mogły zostać usunięte innymi środkami.
Kto jest uprawniony do złożenia skargi nadzwyczajnej?
Skarga nadzwyczajna może być wnoszona tylko przez uprawnione podmioty ustawowe: Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka. Nie przysługuje osobom prywatnym ani oskarżonym.
Jakie są przesłanki dopuszczalności skargi nadzwyczajnej?
Skarga musi dotyczyć prawomocnego orzeczenia i powoływać się na rażące naruszenia prawa materialnego lub proceduralnego, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy. Musi też istnieć zmiana okoliczności lub dowodów, które mogą uzasadniać ponowne rozpatrzenie sprawy. Skarga może być wniesiona maksymalnie rok od uprawomocnienia się orzeczenia.
Jaka jest procedura wniesienia kasacji i skargi nadzwyczajnej?
Kasacja jest składana do Sądu Najwyższego za pośrednictwem sądu odwoławczego, który wydał orzeczenie. Skarga nadzwyczajna składa się bezpośrednio do Sądu Najwyższego. Oba środki wymagają zachowania terminów, formy pisemnej oraz spełnienia wymogów formalnych wraz z należytą argumentacją.
Czy wniesienie kasacji lub skargi nadzwyczajnej wstrzymuje wykonanie wyroku?
W większości przypadków kasacja nie wstrzymuje wykonania orzeczenia. Wyjątkowo, gdy kasacja jest wnoszona na korzyść oskarżonego, możliwe jest wstrzymanie wykonania kary do czasu rozpatrzenia środka. Skarga nadzwyczajna nie wstrzymuje wykonania wyroku.
Co dzieje się po wniesieniu kasacji lub skargi nadzwyczajnej?
Sąd Najwyższy bada formalne dopuszczalności środka oraz analizuje podniesione w nim podstawy. Może oddalić wniosek, uchylić zaskarżone orzeczenie, przekazać sprawę do ponownego rozpoznania lub zmienić orzeczenie.
Dlaczego warto korzystać z pomocy prawnika przy składaniu wniosku o kasację lub skargę nadzwyczajną?
Prawnik oceni, czy istnieją podstawy do skutecznego zaskarżenia orzeczenia, pomoże przygotować pismo procesowe spełniające wszystkie wymogi formalne i merytoryczne, reprezentuje klienta przed Sądem Najwyższym, zapewniając profesjonalną i rzetelną argumentację, zwiększa szanse na pozytywne rozpatrzenie kasacji lub skargi, dba o przestrzeganie terminów oraz zabezpiecza interesy prawne klienta na najwyższym szczeblu wymiaru sprawiedliwości.