- Rozwód bez orzekania o winie -

Rozwód bez orzekania o winie to sytuacja, w której sąd rozwiązuje małżeństwo, nie wskazując, który z małżonków odpowiada za rozpad związku. Brak badania przyczyn – sąd nie analizuje, kto zawinił, ani nie rozstrzyga konfliktów w tym zakresie. Prostsza procedura – postępowanie ogranicza się do spraw związanych z dziećmi i ewentualnym majątkiem. Neutralne orzeczenie – sąd stwierdza jedynie, że nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia, bez przypisywania odpowiedzialności którejkolwiek ze stron. Dzięki temu rozwód taki jest zazwyczaj spokojniejszy i mniej obciążający psychicznie.

Ten typ rozwodu wybierają najczęściej osoby, dla których najważniejsze jest szybkie, bezkonfliktowe zakończenie małżeństwa. Warto wybrać, jeśli: oboje małżonkowie chcą się rozstać i nie obwiniają się wzajemnie, zależy nam na skróceniu procedury i uniknięciu dodatkowych kosztów, mamy wspólne dzieci i chcemy oszczędzić im stresu związanego z długim procesem, nie planujemy żądać alimentów od drugiego małżonka. Mniej korzystne rozwiązanie, jeśli chcemy formalnie udowodnić winę drugiej strony w celu uzyskania alimentów.

Czas trwania takiej sprawy jest zwykle znacznie krótszy niż w przypadku rozwodu z orzeczeniem o winie. Najprostsze sprawy – jeśli strony są zgodne i nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sprawa może zakończyć się nawet na pierwszej rozprawie. Gdy są wspólne dzieci – sąd musi orzec o kontaktach, władzy rodzicielskiej i alimentach, co nieco wydłuża postępowanie, ale wciąż jest ono krótsze niż przy orzekaniu o winie. Średni czas: od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od obciążenia sądu i stopnia zgodności między stronami.

Taki rozwód daje obu stronom szybkie i mniej bolesne zakończenie małżeństwa. Szybszy przebieg postępowania – sprawa zwykle kończy się po jednej lub kilku rozprawach. Mniejsze koszty – brak potrzeby powoływania wielu świadków i zbierania dokumentacji dowodowej. Mniej stresu – unikanie szczegółowego badania życia prywatnego przez sąd. Oszczędność emocjonalna dla dzieci – krótszy i spokojniejszy proces to mniejsze obciążenie psychiczne dla rodziny.

Choć jest to najprostsza forma rozwodu, nie zawsze odpowiada wszystkim. Brak możliwości żądania alimentów od drugiego małżonka – chyba że wystąpi się o nie w sytuacji niedostatku, ale nie z powodu winy jednej ze stron. Brak „moralnego” rozliczenia winy – sąd nie stwierdzi, kto odpowiada za koniec związku, co bywa ważne dla jednej ze stron. Potrzeba pełnej zgody między małżonkami – jeśli choć jeden z nich żąda orzekania o winie, postępowanie będzie wyglądało inaczej.

Sąd w każdym postępowaniu rozwodowym musi rozstrzygnąć sprawy związane z dziećmi. Brak orzekania o winie dotyczy tylko relacji między małżonkami. Sąd rozstrzyga o: władzy rodzicielskiej, miejscu zamieszkania dziecka, kontaktach z drugim rodzicem, wysokości alimentów. Zaleta: brak oskarżeń o winę powoduje, że rodzice częściej są w stanie dojść do kompromisu co do dzieci, co ostatecznie działa korzystnie na ich dobro i stabilność emocjonalną.

Podstawowy zestaw dokumentów jest taki sam jak w przypadku każdego rozwodu. Wymagane dokumenty: odpis skrócony aktu małżeństwa, w przypadku dzieci – odpisy ich aktów urodzenia, dowód uiszczenia opłaty sądowej (600 zł). Dodatkowe dokumenty: np. porozumienie rodzicielskie co do dzieci – jeśli strony uzgodniły warunki kontaktów i alimentów. To często przyspiesza sprawę i ułatwia sądowi wydanie wyroku.

Sąd rozwiąże małżeństwo bez orzekania o winie tylko wtedy, gdy oboje małżonkowie tego chcą. Pełna zgoda stron – to warunek konieczny. Wniosek – może znaleźć się już w pozwie o rozwód albo być zgłoszony w trakcie rozprawy. Sąd bada tylko jedno – czy małżeństwo faktycznie uległo trwałemu i zupełnemu rozpadowi. Jeśli tak – wyda orzeczenie rozwodu bez winy.

Opłata stała sądowa – 600 zł. Koszty dodatkowe – zwykle są mniejsze niż przy rozwodach z winą, ponieważ nie ma potrzeby przesłuchiwania wielu świadków czy powoływania biegłych. Koszty pomocy prawnej – zależą od zakresu obsługi i stawek kancelarii. W prostych sprawach zwykle są niższe niż przy sporach o winę, dzieci czy majątek.

Formalnie – nie. Każdy może samodzielnie złożyć pozew rozwodowy i reprezentować się przed sądem. Dlaczego warto skorzystać z prawnika: przygotuje poprawny pozew i wszystkie niezbędne pisma procesowe, pomoże wypracować zgodne rozwiązania rodzicielskie i majątkowe, zadba o to, by uniknąć przedłużania sprawy z przyczyn formalnych, wesprze psychicznie w trakcie rozprawy i dopilnuje, by Twoje interesy były zabezpieczone. W praktyce – nawet przy rozwodzie bez winy pomoc adwokata często pozwala szybciej zakończyć sprawę i uniknąć problemów.